Koniec ze sztucznym zawyżaniem cen przed promocją – nowe wymogi dla e-sprzedawców

Ochrona praw konsumentów jest jedną z czołowych polityk Unii Europejskiej, w związku z czym jej instytucje stopniowo wdrażają kolejne regulacje wspierające interesy konsumentów oraz zapewniające im wysoki poziom ochrony prawnej. Jedną z najnowszych regulacji wpisujących się w działania Unii Europejskiej w tym zakresie jest tzw. Dyrektywa Omnibus[1]. Głównym celem unijnej dyrektywy jest ochrona konsumentów przed sztucznym zawyżaniem cen tuż przed promocją, która spowoduje że przedsiębiorcy będą musieli wprowadzić zmiany w wewnętrznej dokumentacji prawnej, zasadach działania strony internetowej oraz prowadzonej polityce cenowej. Na co warto zwrócić uwagę?

Katalog kluczowych zmian

Do najważniejszych zmian wprowadzonych Dyrektywą Omnibus należy zaliczyć regulacje dotyczące:

• – rękojmi i odpowiedzialności przedsiębiorcy za brak zgodności towaru lub usługi z umową,
• – obniżek cen towarów i usług,
• – umów o dostarczanie treści lub świadczenie usług cyfrowych,
• – umów zawieranych poza lokalem przedsiębiorstwa lub na odległość,
• – umów zawieranych za pośrednictwem internetowych platform handlowych,
• – plasowania ofert,
• – przedstawiania opinii lub rekomendacji konsumentów.

Rozszerzenie obowiązków informacyjnych

Dyrektywa Omnibus znacznie rozszerza obowiązki informacyjne cyfrowych przedsiębiorców wobec konsumentów. E-sprzedawca będzie musiał ujawnić, na podstawie jakich kryteriów plasuje oferowane produkty oraz jakich zasad trzyma się przy algorytmicznym ustalaniu cen. Dodatkowo będzie musiał również informować o swojej odpowiedzialności za zgodność świadczenia z umową. Co więcej, wszystkie te informacje powinny być zrozumiałe dla konsumenta, tak aby zminimalizować ryzyko wprowadzenia go w błąd.

Zmiany będą dotyczyły również zasad prezentowania opinii o towarze lub usłudze. E-sprzedawca będzie miał obowiązek zapewnienia, że udostępnione przez niego opinie o produkcje lub usłudze pochodzą od klientów, którzy rzeczywiście używali danego produktu lub przynajmniej go nabyli. Zaniechanie tego obowiązku lub zamieszczanie nieprawdziwych informacji w tym zakresie będzie stanowiło tzw. czarną praktykę rynkową, a zatem może wywoływać realne, negatywne konsekwencje prawne wobec cyfrowych przedsiębiorców.

E-przedsiębiorca będzie musiał zatem zastanowić się (przemyśleć, dokonać decyzji), w jaki sposób przekazać konsumentom wszystkie wyżej wymienione informacje tak, aby nie wprowadzać go w błąd. Powyższe będzie wymagało wprowadzenia istotnych zmian w wyglądzie i funkcjonowaniu witryn internetowych oraz politykach wewnętrznych przedsiębiorcy.

Zasady prezentowania obniżonych cen

Dyrektywa przewiduje także zmiany dotyczące prezentowania obniżonych cen. Celem nowych regulacji jest przede wszystkim ukrócenie sztucznego zawyżania cen przed wprowadzeniem promocji. Zjawisko to jest powszechnie obserwowane np. przed tzw. Black Friday, czyli sezonowymi wyprzedażami.

Nowe obowiązki będą dotyczyły zarówno sprzedaży stacjonarnej, jak i kanałem online. W związku z tym sprzedawcy, w każdym przypadku obniżenia ceny towaru lub usługi obok informacji o jej obniżeniu, będą mieli obowiązek uwidocznienia informacji o najniższej cenie tego towaru lub usługi, jaka obowiązywała w okresie 30 dni przed wprowadzeniem obniżki. W sytuacji, gdy dany towar lub usługa jest oferowany przez mniej niż 30 dni – obok informacji o obniżce, należy umieścić informację o najniższej cenie, która obowiązywała w okresie od dnia oferowania do dnia wprowadzenia obniżki.

W praktyce, powyższe oznacza, że e-przedsiębiorca w ramach promocji może określić nową cenę, ale ma obowiązek uwidocznić również „starą” cenę. Takie rozwiązanie ma zagwarantować rzeczywistą obniżkę cen oraz powstrzymać sprzedawców przed sztucznym manipulowaniem cenami w krótkich okresach czasu, aby tylko wywołać u konsumenta wrażenie „obniżki cen”.

E-sprzedawcy będą musieli zatem przemyśleć scenariusze promocji oraz zasady informowania klientów o cenach.

Wzmocnienie ochrony konsumentów

Zmiany będą dotyczyły także znanych już polskiemu prawu instytucji, tj. umów zawieranych poza lokalem przedsiębiorstwa lub na odległość. Na szczególną uwagę zasługuje wydłużenie terminu na odstąpienie od umowy (z 14 dni na 30 dni) oraz brak możliwości przyjęcia płatności przed upływem terminu na odstąpienie od umowy w przypadku zawarcia umowy podczas wycieczki, nieumówionej wizyty przedsiębiorcy w miejscu zamieszkania lub zwykłego pobytu albo podczas pokazu.

Powyżej przytoczone kwestie stanowią tylko wybrane dodatkowe obowiązki, do których będą musieli dostosować się przedsiębiorcy. Przedłużające się prace polskiego ustawodawcy nad dostosowaniem polskiego porządku prawnego do wymogów Dyrektywy Omnibus, nie zmieniają tego, że przedsiębiorcy oferujący towary i usługi konsumentom będą musieli dostosować swoje modele biznesowe do nowych wymogów oraz będą zobowiązani do zrewidowania dotychczas stosowanych rozwiązań marketingowych. W celu właściwego dostosowania się do nowych regulacji – zalecamy konsultację z prawnikiem.

Izabela Kryspin

Izabela Kryspin – KAOS – Kancelaria Adwokacka Osiński sp.k.

[1] Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/2161 z dnia 27 listopada 2019 r. zmieniająca dyrektywę Rady 91/13/EWG i dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 98/6/WE, 2005/29/WE oraz 2011/83/UE w odniesieniu do lepszego egzekwowania i unowocześnienia unijnych przepisów dotyczących ochrony konsumenta